Ranko Bugarski
Jezici u potkrovlju
Prvo izdanje: april 2016
Str. 241
Cena: 800 din.
Uvodna napomena
Ova knjiga donosi radove napisane, ili specijalno za ovu priliku dopunjene, priređene odnosno prevedene, tokom poslednje dve godine; jedini izuzetak je nekrolog znatno starijeg postanja koji čini XI poglavlje. Podaci o poreklu i eventualnom prethodnom objavljivanju tih radova, od kojih neki potiču sa naučnih skupova, dati su u Bibliografskoj belešci na kraju knjige.
Sastavljena od četiri dela, ova publikacija svojom sadržinom i strukturom prati obrazac zastupljen u autorovim prethodnim knjigama u Biblioteci XX vek. Prvi deo okuplja četiri rada sa tematikom aktuelne evropske jezičke politike, sa naglaskom na zaštiti manjinskih jezika, multilingvizmu i multikulturalizmu, te na odnosu između jezika i nacionalne pripadnosti, kojom se pisac poslednjih desetak godina bavi kao ekspert Saveta Evrope za Evropsku povelju o regionalnim ili manjinskim jezicima. Ovaj dokument podrobno je predstavljen u uvodnom poglavlju, da bi se kao nit provlačio i kroz sledeća četiri. Naslov knjige simbolički ukazuje na iskušenja mnoštva manjinskih jezika koji se bore za opstanak pod zajedničkim evropskim krovom, mada sabijeni u samo potkrovlje, dok prostrane odaje na spratovima zaposedaju rašireniji jezici – među njima i engleski, čije se prostiranje razmatra u petom poglavlju. Ovaj deo zaključuje tekst o pojmu tradicije, posebno u lingvistici.
Drugi segment knjige čine četiri poglavlja koja se bave srpskim jezikom: prvo njegovim identitetom, a naredna tri slivenicama (leksičkim blendama) i žargonizmima, materijom koju pisac prati i proučava već dve decenije, izveštavajući o svojim nalazima u više knjiga u ovoj ediciji; ona su, dakle, produžetak tih prethodnih istraživanja. Treći deo donosi tri nekrologa u spomen na istaknute tumače jezičkih pojava, naročito u njihovom društvenom kontekstu, kao i tri skorašnja intervjua na različite lingvističke teme. Najzad, četvrti deo predstavlja nastavak već tradicionalne sociolingvističke bibliografije Srbije, ovog puta za period od polovine 2014. do kraja 2015. godine (sa dodacima za ranije godine).
Beograd, februara 2016. R.B.